KAKO JE GRADSKA ADMINISTRACIJA U DRUGOJ POLOVINI XIX I POČETKOM XX VEKA UREĐIVALA SVAKODNEVNI ŽIVOT MITROVČANA I SREMACA ? (48)

Pozivaju se kućevlasnici da prijave oštećenja na gradskom asfaltu radi njihove popravke

Gradsko poglavarstvo u Mitrovici koje je predstavljalo organ autonomne lokalne uprave posle 1881. godine izdavalo je proglase koji su sadržali sve bitne odluke vezane za svakodnevni život građana Mitrovice i okolnih naselja. Ove odluke objavljivane su u Proglasnim knjigama, pri čemu su strogo određena mesta njihovog obnarodovanja (Na sred pijace kod krsta, pred kućama pojedinih mitrovačkih građana, pred Kaznionom, na ćošku kod Kamenite ćuprije, na ćošku kod Zlatna bunara…). Proglasne knjige Gradske uprave u Mitrovici sačuvane su u Istorijskom arhivu „Srem“ i predstavljaju dragoceno izvorište podataka o istoriji Sremske Mitrovice, Srema i nekadašnjih država na ovim prostorima.

Pozivaju se kućevlasnici da prijave oštećenja na gradskom asfaltu radi njihove popravke

Oglas broj 579 od 16. oktobra 1911. godine poredstavlja poziv građanima Mitrovice koji su pored sopstvenih kuća vlasnici i delova gradskog puta (asfalta) da prijave sva oštećenja na asfaltu, jer je u toku izvođenje radova na sanaciji tih oštećenja.
„Pozivaju se svi kućevlstnici, koji su ujedno vlastnici asfalta, da u roku od dva dana na podpisanom Poglavarstvu prijave oštećenja (pukotine, uzvisine, udubine itd) svoga asfaltnog pločnika u svrhu opravka, pošto je društvo svoje ljude za izvedenje opravkava amo poslalo. Primećuje se da je društvo dužno sve opravke, bez ikakve odštete izvesti dati, usljed toga neka vlastnici asfalta u vlastitom interesu takove prijave ne propuste. Ujedno se poziva celokupno građanstvo da amo prijavi ina oštećenja na prelazima i inim po gradu uzdržavanim asfaltskim pločnicima.“
Oglasom broj 587 od 20. oktobra 1911. godine obaveštavaju se građani da je usled pojave kolere promet ljudi i robe sa Martincima zabranjen. U prilogu se daje prethodno objavljeni popis zdravstvenih preventivnih mera.
„U Martincih ustanovljena je bakteriološki azijatska kolera pa je promet osoba i blaga sa Martincima zabranjen. Tom prilikom upozoruje se građanstvo na što strožije obdržavanje zdravstveno redarstvenih propisa koji su već oglašeni…“
Oglasom broj 616. iz novembra iste godine regilišu se slična pitanja.
„Mitrovačkim vašardžijama dozvoljeno je u Šid na vašar, samo ne kroz Martince.“
Oglasom broj 592 od 22. oktobra 1911. godine regulisano je pravo berbe kukuruza u određeni dan, kao i zabrana prodaja voća alve na području Mitrovice.
„U ponedeljak 23. oktobra 1911. godine dozvoljava se branje kukuruza, ali se zabranjuje voćarima i alvadžijama voće i alvu prodavati. Ujedno se dozvoljava da je slobodno puštati marvu u Livade i to samo na desnoj strani, što se do znanja stavlja.“
Oglas broj 624 od 3. novembra 1911. godine predstavlja poziv za javnu licitaciju pružaoca usluga pranja gradskih puteva i dovoza vatrogasne opreme sa vodom. Na poziv se mogu javiti žitelji mitrovice koji raspolažu konjskim zapregama i voljni su da rade ovakve poslove.
„Ovime se određuje na dan 4. novembra 1911. u 9 pre podne javna jeftimba dobava vode za polevanje gradskih cesta, kao i za dovoz vatrogasnih oprema prigodom vatre, te se pozivaju žitelji koji poseduju konje i koji su voljni ovu radnju preduzeti, da rečenoga dana dođu u ured gradskog inžinira gdje mogu svoje ponude i zapisnike staviti….“
U Oglasu broj 640 od 1. novembra 1911. godine Pogalavrstvo upravne obćine Beočin obaveštava stanovništvo o održavanju sajmova svinja u Beočinu na svakih 14 dana.
„Počevši od 5. novembra tekuće godine održavati će se nedeljom svaki 14 dana u Beočinu sajam svinja na sajmištu ležećem kraj zemaljske ceste u blizini spoja zemaljske sa općinskim cestama.Na te sajmove slobodno je doterivati sa propisanim marvinskim putovnicama svinje iz svih nezaraženih mesta Hrvatske i Slavonije…“
Oglasom broj 664 od 23. novembra 1911. godine reguliše se pitanje prometa putnika i prelaska granice na reci Savi sa Kraljevinom Srbijom.
„Od dana 23. studena 1911. dozvoljen je prelaz preko Save u Kraljevinu Srbiju i to samo na za to određenom mjestu. Prevoz jeste na tržištne dane (ponedeljak, sreda i petak) od ½ 8 sati ujutro do 11 sati prije podne i od 2 do 4 sata po podne. U ostale dane, od ½ 8 do 10 sati prije i 2 do 4 sata po podne, određen.“
Oglas broj 672 od 12. novembra 1911. predstavlja zabranu pekarskim, liciderskim i drugim zanatlijskim pomoćnicima da prodajom svojih proizvoda „zakrče“ glavne gradske ulice u Mitrovici.
„Opazilo se je na pločniku kuda svjetina prelazi, osobito na glavnim ulicama sakupljaju dječaci u gomile i tako zaprečuju prolaz a to ponajviše čine pekarski i drugi obrtnički pomoćnici. Određuje Kraljevsko redarstveno povjereništvo da se pekarski, liciderski i drugi obrtnički raznosači, svojim prodavanjem peciva, osobito je to zabranjeno na glavnom prolaznom pločniku pokraj svratišta JELEN pak sve do Kotarske oblasti..“

Na fotografiji: Završni pasus oglasa Gradskog poglavarstva u Mitrovici iz oktobra 1911. godine o obaveznoj prijavi slučajeva obolevanja od zaraznih bolesti difterije, šarlaha i tifusa sa potpisom gradskog načelnika

Pripremio: D. Mostarlić