STEJANOVCI

Položeni venci na Most razmene

Povodom 81. godišnjice razmene ratnih vojnih zarobljenika između NOVJ i nemačkih okupacionih snaga krajem leta 1943. godine na Stejanovačkom putu, vence su položile delagacije SUBNOR-a Pokrajine i Rume, kao i drugih sremskih opština, rumske opštine, ali i delegacije vojnih udruženja.
Naime, pre 81 godinu, 2. septembra izvršena je razmena zarobljenika – 28 nemačkih vojnika za 62 partizana i rodoljuba iz Bešenova.
Ta razmena je dogovorena između Vukašina Bivolarevića Volfa i Adama Felingera, predsedika okupacione opštine u Rumi.
Razmena je obavljena 2. septembra 1943.godine u 10 časova upravo na mestu gde sada postoji spomenik.
– Razmena na stejanovačkoj ćupriji je jedan od istorijskih događaja koji je obeležio hronologiju Drugog svetskog rata na ovim našim sremskim prostorima. Značajna je jer je to prvi slučaj razmene između NOP-a i fašističkih okupatorskih snaga koje su time priznale NOP kao oružanu silu sa kojom se mora pregovarati, istakao je Predrag Vukmirić, predsednik SUBNOR-a Ruma.
Okupljenima se obratio i Jovo Baroševčić, predsednik SUBNOR-a AP Vojvodine, kao i Nikola Đuričić, načelnik Opštinske uprave Opštine Ruma.
– Ne treba posebno isticati koliko je taj zadatak bio opasan i kolika je bila hrabrost Vukašina Bivolarevića Volfa. Posebno bih se zahvalio SUBNOR-u Ruma što ovakvim manifestacijama nas podseća na datume iz naše istorije koji su veoma značajni i treba sprečiti reviziju istorije, poručio je Đuričić.
Smatra se da je ideja za razmenu zarobljenih Nemaca – pripadnika inženjerske čete iz Iloka – nikla u Bešenovu.
Mesni odbor je to predložio Glavnom štabu za Vojvodinu, a taj predlog je usvojen. Pregovarač je, sa partizanske strane, bio Vukašin Bivolarević Volf, a vozio ga je u zaprezi u Rumu Jovan Joca Trnić iz Bešenova.
Postignut dogovor o razmeni je prihvatio Aćim Grulović, komandant GŠ Vojvodine.
Ovo je bila prva razmena ratnih zarobljenika između partizanskih jedinica i nemačkih okupacionih snaga u Drugom svetskom ratu na ovim prostorima, a Nemci su ovim činom partizanske jedinice priznali kao regularnu vojsku antihitlerovske koalicije.

S. Džakula