Arheološka istraživanja u Sremskoj Mitrovici

Na tragu još jedne carske palate?

Na teritoriji Grada Sremska Mitrovica, na lokalitetu Glac, trenutno se vrše arheološka istraživanja koja su započeta 21. juna. Za nepunih mesec dana istraživanja, otkriven je mozaik, podne pločice od imperijalnog porfira, luksuzna keramika, fragmenti fresaka, a očekuje se i pronalazak skulptura.
Projekat se realizuje u okviru saradnje Univerziteta u Sidneju, Arheološkog instituta u Beogradu, Muzeja Srema i Zavoda za zaštitu spomenika kulture Sremska Mitrovica, uz podršku Ministarstva kulture i informisanja, Ambasade Australije, Grada Sremska Mitrovica i „Mitrosrema”. Cilj je da se evidentiraju vidljivi ostaci građevina i istraže delovi radi izrade projekta i konzervacije i očuvanja arhitekture. Glac je, od kako su počela istraživanja, prepun kopača, arheologa koji dolaze da obiđu radove.
– Ono što je nama dalo povod za istraživanje jesu probna istraživanja koja su se vršila 1994. godine na lokalitetu Glac, a koja su započele naše kolege iz Muzeja Srema i Arheološkog instituta u Beogradu. Tom prilikom oni su otkrili ostatke arhitekture i delove mozaika. Nakon toga, želja svih arheologa bila je da se ovde nastavi sa istraživanjima. Konačno nam se ove godine ta želja ispunila. Naime, radi se o projektu između Arheološkog instituta u Beogradu i sidnejskog Univerziteta, gde su rukovodioci projekta dr Stefan Pop Lazić i Ričard Majls. Ekipa koja je došla iz Australije je vrlo zadovoljna sa onim što je ovde mogla da pogleda i da otkrije. Mnogi ostaci građevina se nalaze unutar „Mitrosrema“, i imamo podršku i sa njihove strane – kaže Miroslav Jesretić, arheolog Muzeja Srema.
Planovi za prvu godinu istraživanja su, kako navodi Jesretić, da se otkriveni delovi zaštite kako ne bi propadali, kao i da se paralelno sa otkrivanjem radi i konzervacija. Ono što je pretpostavka, jeste da su na ovom lokalitetu pronađeni ostaci palate ili vile cara Maksimijana Herkula. Na projektu su angažovani razni stručnjaci. Iz Australije je došlo 15 ljudi, takođe i arheolozi iz Beograda, ali će se ta lepeza stručnjaka vremenom sve više širiti.
Prema rečima Jasmine Davidović, arheologa Muzeja Srema koja trenutno radi na obradi materijala, pre svega obradi keramike i kamena, najznačajnije otkriće predstavljaju podne pločice od imperijalnog porfira.
– Za sada najznačajnije otkriće su podne pločice od imperijalnog porfira koje predstavljaju luksuzan materijal koji je dolazio iz svih delova rimskog carstva. Njime su ukrašavane prostorije. To je prvi znak da je u pitanju vila ili palata. Pronađeni su takođe ostaci i luksuzne keramike koju su jedino bogatiji mogli da koriste u svojim kućama, recimo kamen đalo antiko koji dolazi iz kamenoloma u Tunisu. Pronađene su i četiri vrste kamena koje se nalaze i na Carskoj palati što može da bude znak da je i ovde bilo nešto slično. Međutim, još uvek nismo otkrili čitavu prostoriju sa podovima, za sada pronalazimo fragmente i prema tome, još uvek ne smem da kažem da je u pitanju carska palata – ističe Davidović.
Nakon što se pojedini fragmenti otkriju, odnosno iskopaju, šalju se na čišćenje i razvrstavanje, a nakon toga materijal će se čuvati u Muzeju Srema.
– Pronalazi se i domorodačka keramika koja je vezana za ljude koji su ovde živeli pre Rimljana, ali pored rimske ima još i kasno antičke, germanske keramike, delova kostiju, stakla, kamena, opeke, keramičkih vodovodnih cevi. Ima puno opiljaka kamena pa postoji mogućnost da je tu bila i neka radionica. Istraživanja obuhvataju period i do 2.000 godina. Ono što mi očekujemo, pored otkrića mermernih i mozaičkih podova su i skulpture – dodaje Jasmina Davidović, arheolog i viši kustos Muzeja Srema.
Podsetimo, zajednički arheološki projekat realizuje se do 21. jula, a potrebna sredstva obezbeđena su od strane Univerziteta u Sidneju, 25.000 evra i od Ministarstva kulture i informisanja u iznosu od 1,07 miliona dinara. Istraživanja celokupnog lokaliteta trajaće pet godina.