SLAVA IRIGA I SRPSKE ČITAONICE

Sveti Trifun slava Opštine

Svake godine na Svetog Trifuna, 14. februara posebno svečano bude u Irigu, budući da Irižani tada obeležavaju slavu Opštine, ali istovremeno i slavu Srpske čitaonice i Dan čitaonice. Prvo je rezanjem i osvećenjem slavskog kolača  u zgradi Opštine u prisustvu gostiju, ove godine manjeg broja zbog epidemijske situacije, obeležena opštinska slava.

Sveti Trifun je svetac, zaštitnik vinogradara i vinara, po kojima je iriška opština i poznata. Protojerej Darko Jelić je po osvećenju slavskog kolača i koljiva istakao da je ovo slava svih građana iriške opštine.

On je dodao da, kao što je Sveti Trifun svoj život provodio ugađajući Gospodu i požrtvovano radio na svoj način na dobrobit naroda isceljujući bolesti, tako su i svi prisutni na slavi, posvećeni radu na boljem svakodnevnom životu žitelja Opštine.

Miodrag Bebić, zamenik predsednika Opštine, ukazao je da se ove godine zbog epidemijske situacije slavi skromno, ali da se nada da će sledeće godine biti drugačije.

– Ovu slavu obeležavamo najavljujući brojne manje i veće projekte, a neki od njih su rešavanje pitanja vodosnabdevanja  i prečišćavanja voda.  Oni   spadaju  u najznačajnije infrastrukturne projekte za ovu godinu, a tu je i   putna infrastruktura. To je završetak kanalizacije u Vrdniku i Irigu, kao i izgradnja prečistača otpadnih voda u ova dva naša najveća naseljena mesta. U pitanju su višemilionski iznosi u evrima, gde imamo podršku resornog Ministarstva zaštite životne Ove godine ćemo posle dužeg vremena asfaltirati ulice u svim naseljenim mestima, za šta takođe, opredeljujemo značajna sredstva – rekao je Miodrag Bebić.

Sve to, istakao je Bebić, kako bi se stvorili kvalitetni uslovi za život ljudi i da se zbog toga oni opredele da ostanu da žive u Irigu.

Srpska čitaonica u irigu – 40. nagrade „Luča“  Đorđu Orolickom

Posle obreda u Opštinskoj upravi, svečano je bilo i u  Srpskoj čitaonici koja je, takođe,  obeležila svoju slavu Svetog Trifuna i Dan čitaonice 14. februar. Posebno značajno  je da u ovoj  godini Srpska čitaonica obeležava 180 godina postojanja, 18 godina dodele Mihizove nagrade, vek od rođenja Borislava Mihajlovića Mihiza i 60 godina od održaavnja prvog Sabora bibliotekara Srema.

Vera Novković, direktorka Srpske čitaonice, podsetila je da ova ustanova od njenog osnivanja 1842. godine, kao svoju slavu slavi Svetog Trifuna, zaštitnika čitaonice. Obraćajući se gostima direktorka Novković je podsetila na istorijat ovog najstarijeg čitališta u Srba, kao i na njegove ciljeve zapisane u Statutu još iz 1847. godine.

– Ovi ciljevi su i dalje naš zadatak, ne samo bibliotečke delatnosti, već i razvoj kulture, obrazovanja i umetnosti na teritoriji iriške opštine, Sremskog okruga i šire – ukazala je direktorka.

U minuloj godini Srpska čitaonica je štampala i osam knjiga.

– Danas obeležavamo i još jednu godinu vrednog i predanog rada. Trudili smo se da u ovoj godini, kada obeležavamo 180 godina rada, budemo još bolji, uslužniji, kreativniji i da unapredimo delatnost u skladu sa mogućnostima i korisnicima ponudimo što kvalitetnije sadržaje – istakla je Vera Novković.

Svake godine na Dan čitaonice se uručuje i nagrada „Luča“ kao priznanje za doprinos razvoju kulture u iriškoj opštini. I ova nagrada je bila jubilarna, jer je dodeljena po 40. put, a laureat je Đorđe Orolicki iz Jaska, vaspitač u DU „Dečija radost“ u Irigu.  Njegovo delovanje u sferi kulture se odnosi i na glumu, dramsko stvaralaštvo i lutkarstvo.

Đorđe je inicirao osnivanje lutkarskog festivala u Sremu, a „Prvi lutkarski festival predškolskih ustanova Srema“ održan je 2015. godine. Dobitnik je brojnih nagrada i priznanja u ovoj oblasti. Na nagradi „Luča“ se zahvalio dobitnik Đorđe Orolicki, koji je dodao da je nagrada delom  i plod zajedničkog rada, jer za sve svoje kreativne ideje ima podršku ustanove u kojoj radi.

Pored dodele „Luče“,  proglašen je i 15. počasni član Srpske čitaonice u Irigu za dosadašnjih 180 godina njenog postojanja. Za počasnog člana je proglašen primarijus dr Jovan Maksimović iz Rume, koji se tako našao među počasnim članovima, među kojima su i Svetozar Miletić, Jovan Subotić, Mihailo Polit Desančić, Jovan Jovanović Zmaj, Ivo Andrić, Borislav Mihajlović Mihiz i Jovan Jovičić.

Prof. dr Jovan Maksimović svoju sradanju sa Srpskom čitaonicom u Irigu započeo 1995. godine kada u saradnji sa Naučnim društvom za istoriju zdravstvene kulture Vojvodine organizuje dvodnevni simpozijum  „200. godišnjica sremske – iriške kuge“, koji je održan u Novom Sadu i Irigu. Tom prilikom je prvi put posle 100 godina, štampano reprint izdanje knjige dr Radivoja Simonovića „Kuga u Sremu 1795 – 1796“ u izdanju Srpske čitaonice u Irigu.

Doktor Maksimović svoju saradnju sa iriškim čitalištem nastavlja i 2015. godine, kada Srpska čitaonica štampa knjigu „Srem u vreme kuge“ povodom 220 godina od izbijanja ove zaraze u Irigu. U svojim mnogobrojnim stručnim radovima prof. dr Jovan Maksimović je doprineo i saznanjima o mnogim značajnim Irižanima, koji su se bavili medicinom, a o kojima se malo znalo. U Srpskoj čitaonici održao je više predavanja i prezentacija vezanih za istorijat i medicinske navike Irižana. Srpska čitaonica u Irigu 2020. godine izdaje još jednu knjigu dr Maksimovića „Lekovite vode Vojvodine – istorijat balenoterapije i hidruterapije“. Knjiga prvi put stručno predstavlja sve lekovite vode i izvore u Vojvodini sa posebnim osvrtom na vode i izvore opštine Irig.

Primarijus dr Jovan Maksimović zahvalio na ovom velikom priznanju, kojim je uvršten među počasne članove,  a tim činom je, po njegovim rečima, uvršten među najznačajnija imena srpske istorije i kulture na teritoriji Vojvodine.

S. Džakula